A deepening portrait of Joni Mitchell

by Flip Vuijsje
de Volkskrant (Amsterdam)
November 25, 2017

English translation by Miranda Heikamp

1. A deepening portrait of Joni Mitchell
Book (non-fiction) - Reckless daughter

Flip Vuijsje 25th November 2017, 2:00

When Joni Mitchell suffered a cerebral hemorrhage in 2015, it took three days before she was found in her kitchen. The one who will read David Yaffe's new portrait of her, might be shocked by this, but not surprised. "Growing old together", in one house with somebody else, was not for Joni. That was for common people.

And uncommon she was, even for a rockstar. This goes for her music and for who she was - there often was no in between. Her breakthrough album Blue (1971), of which in the US 10 million copies were sold, was a concatenation of lyrics about difficult relationships.

David Yaffe
Reckless Daughter - A Portrait of Joni Mitchell

Non-fiction
Sarah Crichton Books/Farrar, Straus and Giroux;
544 pages
€ 23,00

2. Her oeuvre

Those names are known and are mentioned in Reckless Daughter. Leonard Cohen, with whom Roberta Joan Anderson (Alberta, 1943) shared a Canadian past. David Crosby, who brought her to Los Angeles in 1968, to lose her to Graham Nash. James Taylor, short-lived in anticipation of Blue. And first of course Chuck Mitchell, a folksinger from Chicago, to whom she was married from 1965 until 1967 and whose last name she kept.

To these familiar facts Yaffe adds two precious things. Memories of Joni Mitchell herself, with who he had extended conversations. And a heavy focus on the content of her oeuvre. It asks a lot of the readers, but you can't expect anything else from Joni. Her music was complex en Yaffe's meticulous analysis of her songs will be hard to follow technically for the average rock fan.

3. Four packs of cigarettes

Just as deepening Yaffe deconstructs Mitchell's lyrics, that he sometimes seems to take more seriously than Mitchell did. After her first decennium of success Mitchell chose for a new musical direction. The time in which she wrote legendary songs like Both Sides now, Big Yellow Taxi and Woodstock was over. She started working with prominent jazz musicians. Except for new, never-lasting relationships, it also led to a drop in the sales figures of her albums.

"Sincerity", Joni ones said, "is my biggest weakness". Uncompromising probably was a better word. On every page of Reckless Daughter we are in the company of somebody who choses her own path and never looks back. Her reputation throughout eternity can't be broken. What did break, is her unique vocal range - she has always denied that the daily four packs of cigarettes had anything to do with that.

Early November Joni Mitchell turned 74. In the mean time she has occasionally been spotted in public, in a wheelchair. It doesn't seem likely, that she will fully recover though.

Original article in Dutch:

1. Een diepgravend portret van Joni Mitchell
Boek (non-fictie) - Reckless daughter

Flip Vuijsje 25 november 2017

Toen Joni Mitchell in 2015 door een hersenbloeding werd getroffen, duurde het drie dagen voordat ze in haar keuken werd gevonden. Wie David Yaffe's nieuwe portret van haar leest, is hierdoor wel geschokt maar niet verbaasd. 'Samen oud worden', in één huis met iemand anders, zat er voor Joni nou eenmaal niet in. Dat was voor gewone mensen.

En ongewoon was ze, ook voor een rockster. Dit gold voor haar muziek én voor wie ze zelf was - een scheidslijn was er vaak niet. Haar doorbraakalbum Blue (1971), waarvan er in de VS tien miljoen verkocht zijn, was een aaneenschakeling van teksten over moeilijke relaties.

David Yaffe
Reckless Daughter - A Portrait of Joni Mitchell
Non-fictie
Sarah Crichton Books/Farrar, Straus and Giroux;
544 pagina's
€23,99

2. Haar oeuvre

Die namen zijn bekend en komen in Reckless Daughter opnieuw voorbij. Leonard Cohen, met wie Roberta Joan Anderson (Alberta, 1943) een Canadees verleden deelde. David Crosby, die Joni in 1968 naar Los Angeles haalde, om haar daar kwijt te raken aan Graham Nash. James Taylor, kortstondig in de aanloop naar Blue. En eerst natuurlijk Chuck Mitchell, een folksinger uit Chicago, met wie ze van 1965 tot 1967 getrouwd was en wiens achternaam ze heeft gehouden.

Aan deze vertrouwde feiten voegt Yaffe twee waardevolle dingen toe. Herinneringen van Joni Mitchell zelf, met wie hij uitgebreid heeft kunnen spreken. En een zware focus op de inhoud van haar oeuvre. Van lezers wordt hierdoor soms veel gevraagd, maar bij Joni kan dit ook niet anders. Haar muziek was complex en Yaffes minutieuze analyse van songs zal voor doorsneerockliefhebbers technisch niet te volgen zijn.

3. Vier pakjes sigaretten

Al net zo diepgravend deconstrueert Yaffe Mitchells teksten, die hij soms nog serieuzer lijkt te nemen dan Joni zelf deed. Na haar eerste succesdecennium koos Mitchell voor een nieuwe muzikale richting. Voorbij was de tijd waarin zij legendarisch geworden folkrock-songs schreef als Both Sides Now, Big Yellow Taxi en Woodstock. Ze ging samenwerken met vooraanstaande jazzmusici. Behalve tot nieuwe, nooit-blijvende relaties, leidde dit ook tot een daling van de verkoopcijfers van haar albums.

'Oprechtheid', heeft Joni gezegd, 'is mijn allergrootste zwakte.' Compromisloos was misschien het betere woord. Op elke pagina van Reckless Daughter zijn we in het gezelschap van iemand die haar eigen weg gaat en nooit omkijkt. Haar reputatie kan voor de eeuwigheid niet meer stuk. Wat wel stuk ging, is haar unieke stembereik- zelf heeft ze altijd tegengesproken dat die dagelijkse vier pakjes sigaretten hier iets mee te maken hadden.

Begin november werd Joni Mitchell 74. Ze is intussen weer af en toe in het openbaar gesignaleerd, in een rolstoel. Maar dat ze helemaal zal herstellen, lijkt niet waarschijnlijk.